Elazığ Kahveciler ve Kahveciler Odası Başkanı Evsen: “Esnafımız Kendi İmkanları Olsa Da Kredi Çekemedi”
Elazığ Kahve ve Kahveciler Odası (EKKOB) Başkanı Ferhat Evsen, esnafın ayakta durmakta güçlük çektiğini ve kredi bulmakta sıkıntı yaşadıklarını söyledi. Esnafın deprem anında devletten destek alamadığını belirten Evsen, “İnsanlar bir şekilde bankalardan faizli paraları bile kendi imkanlarıyla çekemez hale geldi.”
EKKOB Lideri Ferhat Evsen, esnafın yaşadığı mağduriyetle ilgili açıklamalarda bulundu. Evsen dedi ki:
“BİZİM MAĞAZALARIMIZ KENDİ PARALARIYLA BİLE KREDİ ÇEKEMEZ”
“800 esnafımızın yaklaşık 50’sinin dükkanı depremde ağır hasar gördü. Şimdiye kadar bir esnafımız bile resmi olarak rastgele yer değiştirme, kira vb. takviye yardımı almadı. Yaklaşık şubattan bu yana aylar geçti. Açıklamada bugün 2 esnafımızın iş yeri resmen ağır hasarlı ilan edildi.Devletimiz özellikle iş yeri ağır hasarlı esnafımıza takviye vermeli 2020 yılında destek bekliyoruz.O günün şartlarında belki de vermişizdir. Destekleri beğenmedim ama bugün unutun 50 bin TL faizsiz krediyi esnafımız Seçim öncesi Ankara ATO’da Başkanımızın düzenlediği toplantıda Esnaf Sanatkarlar TESK Başkanımız Bendevi Palandöken adına teşekkür etti. Oradaki esnafımızın Oy Ortalığı karıştırmak istemezdi elbette ama bu süreç bugünlere gelinerek Elazığ esnafının çıkmaz sokağa girmesine neden oldu. Orada 150 milyarlık temel kredi açıklandı ama bugün Elazığ esnafı olarak ister banka ister 4 kefalet kooperatifi olsun esnafımız evraklarını hazırlarken, kefaletlerini hazırlarken ve evraklarını gelişigüzel talep halinde sunarken para bulamıyor, para çekemiyor. para. Bir bakıma insanlar kendi imkanlarıyla bankalardan faizli para bile çekemiyor.
“KREDİ ŞEREFİ AÇIKLANDI AMA KOOPERATİFLERDE VE BANKALARDA PARA YOK”
Burada seçilen 5 milletvekilimize sesleniyoruz; Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı’ndan milletvekillerimize sesleniyoruz. Kooperatiflerimize mali destek verilmesi için Ticaret Bakanlığı ve Maliye Bakanları ile görüşelim. Günümüzde insanlar para çekemiyor. Faizsiz kredilerden vazgeçtik. Dediğimiz gibi 2020 depreminde faizsiz kredi çıktı. Şimdi bile ekonomik krizde faizsiz kredi bekleniyordu ama artık faizsiz krediden vazgeçtik. Yani esnafımızın para çekebilmesi için bankalarda para olması gerekiyor. 28 Mayıs oy Seçimden 2-3 gün sonra 1 Mayıs’ta ödemeler durdu. Depremde 1 yıl ertelenen krediler bugün iptal edildi. Kooperatiflere adi kredilerinde tanınan limitler düşürüldü. Bugün para olsa da Elazığ esnafı evraklar tam olsa da parayı çekecek rastgele bir yer bulamıyor. Kooperatiflerde para yok, bankalarda para yok, peki esnaf bu dar döngüde, bu ekonomik krizde en azından biraz nefes almak için ne yapsın?
“ŞİMDİDEN BORÇLARINI KAPATMAK İÇİN PARA ÇEKİYOR”
Yani İzmir’de bir kooperatif başkanı olan bir arkadaşımız her gün internette paylaşıyor, esnafına sesleniyor; ‘Gel para çek’ Elazığ esnafımız da evraklarını hazırlayıp gönülden kredi çekiyor. Bugün bu röportajı dinleyen yetkililer, kendi çevrelerinden 2-3 esnafın aradığını biliyor. dedi; ‘Burada kredimiz var, bize destek olun, kredi çekelim’. Bu geri çekilme, en azından bugün artık bir sorun olmasın. Esnaf zaten borcu borçla kapatmak için para çekiyor. Lütfen yetkililer Elazığ’ın para meselelerini kimlerle görüşüyorlarsa konuşsunlar. Ankara’da sadece insanlara teşekkür eden bir TESK Liderimiz var. Buradan yetkililer ve milletvekillerimiz kaynak ve ödenek çıkartarak yeni dönemdeki ilk faaliyetleri sağlamalıdır. Seçim sürecinde verilen sözler hiç olmazsa şimdi yerine gelsin.”
MÜŞTERİLERİMİZİN MÜŞTERİLERİ KİRALAMAKTADIR, KİRALAMAZSA MALİYET TASARRUF ETMEZ.
Evsen, çaya yapılan yüzde 43’lük zammı da değerlendirerek, esnafın yaşadığı sıkıntıların zamlarla birlikte arttığına dikkat çekti. Esnafın zamları fiyatlara yansıtamadıklarını da belirten Evsen, şunları kaydetti:
“Ülkemizde çay üreticilerini desteklemek için yapılan zam bugün esnafımıza da yansıdı. Esnafımızın en çok uğraştığı kalemlerden biri de çay kalemi. Devletimizin yetkililerine sesleniyoruz, esnaf zorda. Elazığ’da gerçekten kiralar vergiler ile uğraşıyor.Şimdi bu çay zamlarında bizim asıl kalemimiz şeker çay su olduğu için buna bir destek bekliyoruz Devletimiz en azından çayda KDV’yi indirse esnafımız için güzel olur , ve çaya zam yapıldı, bu akaryakıt indiriminde olduğu gibi, durum kötü olduğu için iki derenin ortasında kaldılar, zam yapsa fiyatlarına müşteri yok, yapsalar da. Artmıyor, maliyet kazandırmıyor.Dolayısıyla gerçekten zor bir sürecin içindeyiz.Allah esnafımızın yardımcısı olsun güç kuvvet versin.Depremde 800’e yakın esnafımızdan 50’si ağır hasar alarak işyerlerinde çöktü.Şimdiye kadar 1 esnafımız dahi rastgele yer değiştirme, kira gibi takviye yardımları almamıştır. Kabaca şubatın üzerinden aylar geçti.”
TİCARET DEPREM MAĞDURLARI ARTARAK DEVAM EDİYOR
Esnafın yıkılan iş yerlerini taşımak için büyük zorluklarla karşılaştığını ve işyerinin yeniden açılması için birçok prosedüre girdiğini belirten Evsen, kira bedellerindeki fahiş artışa da dikkat çekti ve şunları kaydetti:
“Elazığ’ın en büyük sorunlarından biri ticaret merkezinin olmaması. Bugün esnaf ve birlik odaları dağıldı. Herkes bir tarafa dağıldı. Herkes bir mahalleye dağıldı. Bu esnafımıza hiç yakışmadı. ya da odalarda esnaf birliğinin tek odada olmasından dolayı.Aynı binada tüm işlemlerini yapabiliyorlardı.Bugün herkesin ofisi var,odaları ayrı bir maliyet.Tamam bugün yerimiz Nail Bey’de olacak, yarın başka mahallede yer buluruz ama esnafın öyle bir şansı yok dükkân kiraları 8-10 bin lirayken hani hani İstanbul’da Elazığ sokakları boğaza bakmıyor. Esnaf buradan deprem oldu işyerleri yıkıldı yeni iş yerleri teslim edildi ama biraz vicdan yazık yazık TOKİ’nin size verdiği dükkan kaideleri ortada size uyguladıkları ilgi belli bugün esnaf yıkılan dükkânlarda takviye alamıyorlar ve hala iş yeri açmak için evrak işleriyle uğraşıyorlar, sizinle muhatap olmasınlar. Elazığ’ın ticaret merkezine ihtiyacı var. İki adet yer altı otoparkı yapıldı. Keşke o yer altı otoparkına iki tane yer altı çarşısı yapılsa. Bugün Atatürk İlkokulu var, Kız Meslek Lisesi var, en azından oraya yapılacak ticaret merkezleri var ve şehrin 500 kişilik bir ailesi var. Bu 500 kişinin elinde kira fiyatları. 3-5 kişi bir zamanlar zengindi. Şu anda dükkânlarıyla birlikte bu dükkanlar bugün 3-5 kişi zengin olsun ki kira fiyatları 8-10 binler olmasın, esnaf bu durumdan zarar görmesin. “